رفلکس های حیاتی 

در ادامه مطلب مرتبط با انواع رفلکس در کودکان، به شرح چند نوع دیگر از مهم ترین رفلکس ها خواهیم پرداخت.

رفلکس  ۱ Grossed Extension

هنگامی ک کودک به پشت خوابیده است و سر در وضعیت وسط و در امتداد بدن است، بررسی می‌شود.
باید یک پا باز و دیگری به سمت شکم جمع شده باشد. پایی که باز بوده را خم می‌کنیم؛ مشاهده می‌شود پایی که خم بوده باز می‌شود. این رفلکس از تولد تا ۲ ماهگی مشاهده می‌شود و باقی ماندن این رفلکس بعد از ۲ ماهگی می‌تواند نشان دهنده تاخیر در رشد رفلکس‌ها باشد.

رفلکس  ۲ Grossed Extension

شرایط سنجش این رفلکس به گونه ای است که کودک به پشت خوابیده و سر در امتداد بدن و صاف باشد و پاها نیز باز باشند.
در این حالت سطح داخلی ران پا را توسط ضربه آهسته دست تحریک می‌کنیم و مشاهده می‌شود که پای مقابل به سمت داخل آمده و کمی روی پای تحریک شده قرار می‌گیرد. این رفلکس تا ۲ ماهگی دیده می‌شود و باقی ماندن این رفلکس موجب راه رفتن قیچی وار در بزرگسالی می‌شود.

رفلکس Positive supporting reaction

برای انجام این رفلکس زیر بغل کودک را گرفته و در وضعیت ایستاده نگه می‌داریم و چند بار کودک را بالا و پایین می‌کنیم. به ‌طوری که پاهای کودک به زمین برخورد کرده و با بلند کردن کودک صاف شدن پاها و افزایش تون عضلانی در پا دیده شود و نیز زانوها صاف شده و مچ پا به پایین خم ‌شود.
این رفلکس از ۳ ماهگی پدیدار می‌شود و تا ۸ ماهگی ادامه دارد. در صورت باقی ماندن این رفلکس کودک قادر به تحمل وزن بر روی پاها نخواهد بود.

رفلکس Neck Righting

برای بررسی این رفلکس باید کودک در وضعیت خوابیده به پشت قرار بگیرد و سر در امتداد بدن و صاف باشد و همچنین دست‌ها و پاها باز باشند.
با چرخاندن سر کودک به یک سمت (چپ یا راست) مشاهده می‌شود که کل بدن به یک باره به همان سمتی که سر چرخیده شده می‌رود. وجود این رفلکس تا ۶ ماهگی طبیعی است و درصورت باقی ماندن این رفلکس، رفلکس بعدی بوجود نمی‌آید.

رفلکس Body Righting

وضعیت بدن کودک در بررسی این رفلکس هم مانند رفلکس قبل می‌باشد (کودک در وضعیت خوابیده به پشت قرار گرفته و سر در امتداد بدن و صاف باشد و همچنین دست‌ها و پاها باز باشند) و سپس سر را به یک سمت بچرخانیم.
در این رفلکس چرخش قسمت به قسمت بدن (ابتدا شانه، سپس تنه و در آخر لگن) مشاهده می‌شود. این رفلکس بعد از ۶ ماهگی به وجود می‌آید و تا ۱۸ ماهگی ادامه دارد.

رفلکس Amphibian Reaction

جهت انجام این رفلکس کودک باید دمر (به شکم) خوابیده باشد، پاها باز و دست‌ها صاف بالای سر باشد.
برای انجام این رفلکس لگن کودک را از یک طرف بلند می‌کنیم. مشاهده می‌شود که بازو، لگن و زانوی همان سمت خم می‌شوند. این رفلکس از ۶ ماهگی شروع شده و پایه‌ی چهاردست و پا راه رفتن می‌باشد.

در صورت عدم پدیدار شدن این رفلکس کودک قادر نخواهد بود چهاردست و پا راه برود.

رفلکس Landau

برای ایجاد این رفلکس در کودک باید سر او را در حالتی که به شکم روی دست آزمون کننده و در فضا قرار دارد بالا بیاوریم.
نتیجه تحریک این رفلکس منقبض شدن عضلات پشتی کمر و بیرون آمدن کمر و باز شدن پاها می‌باشد. در این تست اگر سر کودک را به سمت داخل خم کنیم (به پایین بیاوریم) کمر کودک به سمت شکم خم شده و پاها به سمت شکم جمع می‌شوند. این رفلکس از ۶ ماهگی تا ۲ سالگی دیده می‌شود.

این‌ها بخشی از انواع رفلکس‌های موجود در دوران کودکی هستند که هرکدام پایه و اساس رفلکس های بعدی و درنهایت رشد حرکتی فرد می‌باشند.

نکاتی که حتما باید هنگام بررسی انواع رفلکس‌ ها رعایت شوند:

• هنگام ارزیابی کودک نباید خسته، بیمار یا گرسنه باشد.
• توجه شود که بعضی کودکان در ابتدای زندگی روند رشد آهسته ای داشته و سپس به طور طبیعی رشد خواهند کرد.
• در کودکانی که زودتر از ماه نهم بارداری متولد می‌شوند، روند رشد انواع رفلکس‌ ها کمی متفاوت تر از دیگر کودکان است.
• برای افزایش دقت و کاهش احتمال خطا  بررسی انواع رفلکس ها بهتر است توسط متخصص مربوطه انجام شود.

بهار بحرینیان